จีนปางหลงจีนมุสลิมอพยพรุ่นใหม่กับวิถีงานบุญงานแต่งความเข้มแข็งผ่านบรรพชน

จีนปางหลงจีนมุสลิมอพยพรุ่นใหม่กับวิถีงานบุญงานแต่งความเข้มแข็งผ่านบรรพชน

ชุมพล  ศรีสมบัติ

    มุสลิมจีนที่อพยพเข้าสู่เมืองล้านนาโดยเฉพาะเชียงใหม่เชียงราย แม่ฮ่องสอน แบ่งได้เป็น สามกลุ่มใหญ่ หนึ่งคนจีนที่เป็นพ่อค้าม้าต่าง กองคาราวานที่เดินทางมาค้าขายระหว่างชายแดน กลุ่มที่สองเป็นกลุ่มทหารก๊กมินตั๋ง ที่ลี้ภัยสงครามมาอยู่ตามตะเข็บชายแดน ช่วยเหลืองานของทหารไทยจนได้รับสิทธิให้เป็นสัญชาติไทย ส่วนกลุ่มที่สามคือกลุ่มมุสลิมจีนที่มาจากประเทศเมียนมา คนจีนเดิมในพื้นที่จะเรียกคนกลุ่มนี้ว่า "จีนปางหลง" 

      ถ้าจะพูดถึงคนจีนกลุ่มนี้ เล่ากันว่า อพยพเข้ามาสู่ประเทศพม่า ในสมัยราชวงค์ชิง ซึ่งในยุคนั้นมีการปราบปรามมุสลิมประมาณว่าล้างบางคือเข็นฆ่ามุสลิมในยุคนั้นเสียชีวิตจำนวนมาก จนต้องอพยพออกจากแผ่นดินจีน มาสร้างหลักปักฐานในดินแดนใหม่

       ช่วงหลายสิบปีที่ผ่านคนจีนมุสลิมในพม่าเริ่มอพยพเข้าสู่เมืองล้านนาเป็นจำนวนมากและมีการเกาะกลุ่มกันอย่างเหนียวแน่น เนื่องด้วยกลุ่มนี้เป็นกลุ่มที่เคร่งครัดเรื่องศาสนาและวิถีวัฒนธรรมเดิมอาจเรียกได้ว่าดั่งเดิมของชาวจีนมุสลิมก็ว่าได้

ภาพชุดนี้ถ่ายมาเมื่อสองสามปีก่อนมีโอกาสได้ร่วมงานคืนสุกดิบ ก่อน นิก๊ะวลีมะฮ์ หนึ่งวัน และกิจกรรมศาสนาของพี่น้องกลุ่มนี้ตลอดมาจวบจนปัจจุบัน เห็นวิถี การเยี่ยมเยือน การหยิบยื่นของฝากผู้มาร่วมงานบุญและความงดงามอีกหลายๆ อย่าง

     วันนี้เช่นกันญาติติโกโหติกา ทั้งฝ่ายเจ้าบ่าวเจ้าสาวต่างหลั่งใหลมาช่วยงายให้คำอวยพร  และแสดงความยินดี แก่คู่บ่าวสาว และผู้ปกครอง

      วิถีวัฒนธรรมศาสนาของชาวจีนมุสลิมกลุ่มนี้ ค่อนข้างจะเข้มแข็งในการอยู่รวมกันและมีการไปมาหาสู่กันอยู่เสมอ จึงเกิดความสัมพันธ์กันในทางเครือญาติอย่างเหนียวแน่น โดยอาจจะเรียกท้ายชื่อของพี่น้องมุสลิมด้วยกันตามหลังว่า เลาแปว ซึ่งแปลว่าพี่น้อง ยกตัวอย่างผมชื่อ หม่าโฮ่งเหลียง เลาแปว เป็นการให้เกียรติ์ มุสลิมเป็นพี่น้องกัน

      งานวันสุกดิบค่ำนี้ ต่างคนต่างช่วยกันตามวิถีที่เรียกว่าลงแขก เจ้ใหญ่ เจ้รองฺ เจ้เล็ก  รับผิดชอบเรื่องข้าวซอย ซึ่งเส้นข้าวซอยที่กินวันนี้ต่างจากที่เราเคยเห็น ที่มีสีเหลือง แต่ที่นี่เป็นสีขาว ลักษณะเป็นเส้นแห้ง ซึ่งต้องนำมาต้มให้เส้นอ่อนตัว นิ่มได้ที่ ตักน้ำซุปไก่ใส่ให้ท่วมเส้น 

       จัดเต็มด้วยเครื่องปรุงผัดมะเขือเปรียวผัดใส่เนื้อ หอม กระเทียม เคี่ยวจนเป็นเนื้อเดียวกัน พร้อมเครื่องปรุงสไตล์จีนมากมายใส่ลงไปบนชามข้าวซอย ทั้งกลิ่นแลรสชาติอธิบายไม่ถูก แต่สำคัญอร่อย. เดิมๆ เติมแต่มด้วยไก่ย่าง ยำมะม่วง และลูกอม ของกินเล่นมากมาย 

     เห็นความสามัคคี ของพี่น้องกลุ่มนี้แล้วชื่นใจ ซึ่งที่พบเห็นเริ่มจางหายไปจากสังคม ความเป็นพี่น้องจืดจาง จะด้วยเหตุใดก็ตาม เราจักรักษา ความเป็นพี่น้อง เช่นนี้ไว้เช่นไร.

    เป็นเรื่องราวเพียงเสี้ยวหนึ่งของพี่น้องมุสลิมจีนกลุ่มนี้ อาจกล่าวได้ว่าเป็นกลุ่มแรกด้วยซ้ำที่ออกมาจากแผ่นดินจีน ด้วยภัยที่ไม่สามารถช่วยตัวเองได้ เรียกว่าอิจเราะฮ์ 

     ปัจจุบันมุสลิมกลุ่มนี้ประสบความสำเร็จในด้านธุรกิจ การทำมาค้าขายเจริญรุ่งเรือง เป็นที่ยอมรับในสังคมทั้งในกลุ่มมุสลิมด้วยกันเองและบุคคลถั่วไป อัลฮัมดุลิลลา